Haberler
Başdeğirmen’den Yeni Yıl mesajı
İyot yetersizliğine dikkat!
5 Haziran 2015 20:06
Halk Sağlığı Müdür Vekili Dr. Mehmet Karakaya, "Ulusal Fenilketonüri Günü" 1 – 7 Haziran İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada; iyot yetersizliğinin neden olduğu hastalıklara dikkat çekti ve iyotlu tuz kullanımının yaygınlaştırılması amacıyla çalışmalarının devam ettiğini ifade etti.
Karakaya’nın açıklaması şöyle: “Toplum taraması; dış görünüm olarak sağlam olan kişilere bazı testler, muayeneler veya diğer yöntemler uygulanarak hastalığa ait belirtilerin henüz tam ortaya çıkmadan yaklaşık olarak belirlenmesidir.
Pozitif veya şüpheli pozitiflik veren durumlarda kesin tanı ve uygun tedavi için kişiler olanakları geniş hastanelere ve uzman hekimlere gönderilmesi gereklidir.
Yenidoğan Tarama Programı Bakanlığımızın sorumluluğu ve üniversitelerin desteği ile 1987 yılında, yenidoğan taramasında milat olan Ulusal Yenidoğan Tarama Programı ise 25 Aralık 2006 tarihinde başlatılmıştır. Uygulama ile taranmakta olan Fenilketonüri, Konjenital Hipotroidi hastalıklarına; 2008 Ekim ayı sonunda Biyotinidaz Eksikliği, 01 Ocak 2015 tarihinden itibaren de Kistik Fibrozis Hastalığı eklenmiştir.
Yenidoğan Tarama Programı; bebeklerin doğumlarından itibaren uygun şartlarda özel filtre kağıtları ile topuk kanı örneklerinin alınarak Yenidoğan Tarama Laboratuarlarına en kısa sürede ulaştırılarak, sonuçların internet ortamında açıklanması ile birlikte ilgili kliniklere sevk edilerek takip ve tedavilerinin yapılması esasına dayanmaktadır.
Bu kapsamda yapılan çalışmaların önemini topluma daha çarpıcı ve etkili yöntemlerle aktarmak, tüm topluma yaygınlaştırmak, toplum bilinci oluşturmak ve ülke genelinde konuyu gündeme getirmek amacı ile 1 Haziran tarihi "Ulusal Fenilketonüri Günü" olarak belirlenmiştir.
Fenilketonüri; kalıtsal metabolik bir hastalıktır. Bu hastalıkta bir protein yapıtaşı olan fenilalanin metabolize edilemez, kanda birikir ve geriye dönüşümsüz beyin hasarı yapar. Erken tanımlanıp tedavi edilmediği takdirde kaçınılmaz son ağır zihinsel geriliktir. Ülkemiz hastalığın en sık izlendiği ülkelerdendir. Çekinik genle taşınan bu hastalığın taşıyıcı sıklığı ülkemizde yüksektir. Her 100 kişiden
dördünün bu hastalığı taşıyor olmasının yanI sıra, yüksek orandaki akraba evlilikleri (her 4 evlilikten 1'i) hastalığın ülkemizde sık görülmesinin nedenidir. Ağır zihinsel geriliği olan fenilketonürili Bireylerde sinir sistemi sorunları, bazı davranış bozuklukları, dermatit şeklindeki cilt yaralarının yanı sıra vakaların %60’ında anne babaya göre açık saç-göz-ten rengi ile karakterize bir görünüm vardır.
2002 yılında taraması yapılan yenidoğan oranı %59,2 iken, 2010 yılında tarama oranı %95’lerin üstüne çıkmıştır. 2014 yılında tarama oranı %98,1’dir. Her yıl yaklaşık 200 civarında bebeğe Fenilketonüri, yaklaşık 2500 bebeğe Konjenital Hipotroidi,200'e yakın bebeğe Biyotinidaz Eksikliği tanısı konmaktadır.
Hastalığın tanısının ardından çocuklar uygun diyetle sağlıklı bir hayat sürebilmektedir. Özel beslenme gereksinimi olan mamaları Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmakta olup ayrıca ek beslenme ürünleri (makarna, bisküvi vb) için ailelere ödeme de yapılmaktadır.
Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, anne ve çocuk ölümlerine yol açabilen sağlık problemlerinin çözümüne ve toplumun bu konuda bilinçlendirilmesine yönelik olarak yürütülen çalışmalardan bir diğeri de ülkemiz için önemli bir halk sağlığı sorunu olan iyot yetersizliği ve bu hastalıkların yol açtığı problemlerin önlenmesidir. İyot yetersizliği önlenebilir zeka geriliğinin en önde gelen nedenlerinden biridir. Kişiyi anne karnından başlayarak tüm yaşamı boyunca olumsuz olarak etkileyen bir hastalıklar bütünüdür. İyot yetersizliğinin en olumsuz ve yıkıcı etkilerinin gözlendiği risk grupları; doğurganlık çağındaki kadınlar, gebeler, bebekler ve çocuklardır. Bebek ve çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği, zeka düzeyinin akranlarına göre en az 13.5 puan daha düşük olması, öğrenme yeteneği ve okul başarısında azalma, gebelerde düşük ve ölü doğum riskinde artma ve her yaşta guatr iyot yetersizliğinin oluşturduğu önemli sağlık problemlerinden sadece birkaçıdır.
Ülkemizde de önemli bir halk sağlığı sorunu olan iyot yetersizliği hastalıklarının önlenmesine yönelik olarak, 1994 yılından bu yana Bakanlığımız-UNICEF işbirliğinde "İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi ve Tuzun iyotlanması Programı" yürütülmektedir. Gelinen noktayı daha da geliştirmek, bu hastalıklarla ilgili toplumda farkındalık oluşturmak ve iyotun önemini vurgulayarak iyotlu tuz kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla her yıl 1-7 Haziran tarihleri "İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi Haftası" olarak kutlanmaktadır.
Bu kapsamda 10 Haziran Çarşamba Günü Saat: 14.00'da İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Toplantı Salonunda yapılacak olan ve konuşmacı olarak Süleyman Demirel Üniversitesi'nden Prof.Dr. Mustafa AKÇAM ve Doç.Dr. M. Özgür PİRGON'un katılacağı konferansa tüm halkımız davetlidir”.
Yükleniyor...