Amaç; İyotlu tuz tüketimini yaygınlaştırmak

2 Haziran 2014 17:04

Halk Sağlığı Müdür Vekili Dr. Mehmet Karakaya, Ulusal Fenilketonüri Günü Ve İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada; ‘’İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi ve Tuzun İyotlanması Programı’’ kapsamında bu hastalıklarla ilgili toplumda farkındalık oluşturmak ve iyotun önemini vurgulayarak iyotlu tuz kullanımını yaygınlaştırmayı hedeflediklerini ifade etti.

Karakaya’nın açıklaması şöyle: “Bir toplumun gelişmişliği ve kalkınmışlığı ne olursa olsun anne ve çocuk sağlığına yönelik hizmetler her zaman özel önlem ve önceliğe sahiptir. Bu amaçla ülkemizde Ulusal Yenidoğan Tarama Programları yürütülmektedir. Yenidoğan Tarama Programı; bebeklerin doğumlarından itibaren uygun şartlarda özel filtre kağıtları ile topuk kanı örneklerinin alınarak Yenidoğan Tarama Laboratuarları’na en kısa sürede ulaştırılarak, sonuçların internet ortamında açıklanması ile birlikte ilgili kliniklere sevk edilerek takip ve tedavilerinin yapılması esasına dayanmaktadır.

Bu kapsamda yapılan çalışmaların önemini topluma daha çarpıcı ve etkili yöntemlerle aktarmak, tüm topluma yaygınlaştırmak, toplum bilinci oluşturmak ve ülke genelinde konuyu gündeme getirmek amacı ile 1 Haziran tarihi “Ulusal Fenilketonüri Günü’’ olarak belirlenmiştir.

Fenilketonüri; kalıtsal metabolik bir hastalıktır. Bu hastalıkta bir protein yapıtaşı olan fenilalanin metabolize edilemez, kanda birikir ve geriye dönüşümsüz beyin hasarı yapar. Erken tanımlanıp tedavi edilmediği takdirde kaçınılmaz son ağır zihinsel geriliktir. Ülkemiz hastalığın en sık izlendiği ülkelerdendir. Doğması gereken bebek sayısı ile değerlendirildiğinde her yıl 200-250 yeni fenilketonüri vakasının olacağı hesaplanır. Çekinik genle taşınan bu hastalığın taşıyıcı sıklığı ülkemizde yüksektir. Her 100 kişiden dördünün bu hastalığı taşıyor olmasının yanı sıra, yüksek orandaki akraba evlilikleri (her 4 evlilikten 1’i) hastalığın ülkemizde sık görülmesinin nedenidir.

Ağır zihinsel geriliği olan fenilketonürili bireylerde sinir sistemi sorunları, bazı davranış bozuklukları, dermatit şeklindeki cilt yaralarının yanı sıra vakaların %60’ında anne babaya göre açık saç-göz-ten rengi ile karakterize bir görünüm vardır.

Hastalığın tanısının ardından çocuklar uygun diyetle sağlıklı bir hayat sürebilmektedir. Özel beslenme gereksinimi olan mamaları Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmakta olup ayrıca ek beslenme ürünleri (makarna, bisküvi vb) için ailelere ödeme de yapılmaktadır.

Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, anne ve çocuk ölümlerine yol açabilen sağlık problemlerinin çözümüne ve toplumun bu konuda bilinçlendirilmesine yönelik olarak yürütülen çalışmalardan bir diğeri de ülkemiz için önemli bir halk sağlığı sorunu olan iyot yetersizliği ve bu hastalıkların yol açtığı problemlerin önlenmesidir.

İyot yetersizliği önlenebilir zeka geriliğinin en önde gelen nedenlerinden biridir. Kişiyi anne karnından başlayarak tüm yaşamı boyunca olumsuz olarak etkileyen bir hastalıklar bütünüdür. İyot yetersizliğinin en olumsuz ve yıkıcı etkilerinin gözlendiği risk grupları; doğurganlık çağındaki kadınlar, gebeler, bebekler ve çocuklardır. Bebek ve çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği, zeka düzeyinin akranlarına göre en az 13.5 puan daha düşük olması, öğrenme yeteneği ve okul başarısında azalma, gebelerde düşük ve ölü doğum riskinde artma ve her yaşta guatr iyot yetersizliğinin oluşturduğu önemli sağlık problemlerinden sadece birkaçıdır.

Ülkemizde de önemli bir halk sağlığı sorunu olan iyot yetersizliği hastalıklarının önlenmesine yönelik olarak, 1994 yılından bu yana Bakanlığımız-UNICEF işbirliğinde “İyot Yetersizliği Hastalıklarının Önlenmesi ve Tuzun İyotlanması Programı’’ yürütülmektedir. Gelinen noktayı daha da geliştirmek, bu hastalıklarla ilgili toplumda farkındalık oluşturmak ve iyotun önemini vurgulayarak iyotlu tuz kullanımını yaygınlaştırmak amacıyla her yıl 1-7 Haziran tarihleri “İyot Yetersizliği Hastalıların Önlenmesi Haftası’’ olarak kutlanmaktadır”.

 

 

 

 

Bu haber 627 kez okunmuştur.
  Yükleniyor...